29 jun Trauma’s ontstaan sneller dan je denkt

Trauma’s

Trauma’s maak je allemaal mee in je leven. Sommigen van ons zelfs meerdere keren.
Maar wat niet voor iedereen duidelijk is, is dat kleine zaken soms ook best een trauma kunnen zijn.
Vaak realiseer je jezelf dat niet, totdat een geluid of iets anders je terugbrengt naar die ene gebeurtenis.
En dat kunnen hele kleine, subtiele signalen zijn die je lijf in opperste staat van paraatheid brengen.
Bizar toch, dat je lichaam zo’n fysieke reactie voort kan brengen op een gebeurtenis waarvan je zelf nou niet echt de indruk had dat het écht traumatisch was.

Mijn trauma’s

Zelf heb ik er twee waar mijn lichaam na jaren nog steeds op reageert.
Terwijl ik de angst al lang niet meer heb, maar blijkbaar is dat gevoel ergens in mijn lijf verankerd.

Jaren geleden kwam ik met een groep mensen ’s avonds tijdens een strandwandeling in nood. Onverwacht waren we een zandbank opgelopen en ineens was overal om ons heen water terwijl het donker werd.
Lang verhaal kort, we konden nog net via een klein zandpad de weg terug rennen. Al zwaaiend met onze telefoon op zaklamp, zodat de rest van de groep zag waar je was. Ieder zijn eigen tempo, zodat de eersten zo nodig hulp zouden kunnen halen. Eerst leek het grappig, totdat de politie aan de telefoon vertelde dat ze een helikopter én een boot zouden sturen. Toen werd het een stuk minder grappig. Uiteindelijk hebben we het gewoon op tijd gered, maar door het rennen in het zand liep ik een pijnlijke zweepslag op.
Nog steeds, jaren later, reageert mijn lijf fysiek als ik het strand op loop. Er ontstaat een soort blokkade en die eerste stap het zand in, is echt heel moeilijk. Zelfs terwijl ik totaal geen angst voel. Mijn lichaam voelt dat wel.

Voorbeeld twee is het pechgeval met mijn auto bovenop de Brienenoordbrug. Mensen die de brug niet kennen, er is daar dus geen vluchtstrook….. Feitelijk sta je op de oprit vanuit Rotterdam, precies op het punt dat iedereen vol gas geeft. Mijn auto gaf ook vol gas, op de meest linkerbaan. En ineens begon alles te piepen en viel hij stil. Nog net heb ik hem in regen en donker tijdens de ochtendspits helemaal naar rechts weten te krijgen. En daar stond ik.
De Brienenoordbrug rijd ik bijna dagelijks. Het is twee jaar geleden, maar zodra ik me op de meest linkerbaan begeef, met inmiddels een andere auto, begint mijn hart te bonzen en mijn handen te zweten. Ook onverwachte piepjes in mijn auto triggeren mijn lijf enorm. Bizar toch!

Hoe dan?

Waar ik dan benieuwd naar ben, is hoe dat werkt.
Ben je onbewust toch angstig? Of heeft je lichaam die trauma’s onthouden?

Na wat onderzoek blijkt dat je meerdere soorten trauma’s kunt ervaren:

• Stress
• Fysieke trauma’s
• Culturele trauma’s
• Plaats vervangende trauma’s

En nog veel meer varianten.
Blijkbaar doel ik op het fysieke trauma. Je herinnert jezelf de gebeurtenis, soms overigens ook niet, maar je lichaam blijkt zich kapot geschrokken te zijn terwijl dat voor de persoon zelf wel mee viel. Het is een onbewust trauma, je lichaam reageert er heftiger op dan jijzelf.
Grappig om te weten dat je lichaam een schrikreactie zo lang vast kan houden zonder dat je jezelf daarvan bewust bent, totdat je in een gelijkende situatie terecht komt.
Onhandig is het soms ook, dus wat zou je er aan kunnen doen?

Wat kun je doen

Aangezien alleen je lichaam geschrokken is en jij niet, is het handig de situatie te blijven herhalen totdat de fysieke reactie verdwenen is.
Zo rijd ik regelmatig de linkerbaan van de brug op om mijn lijf te tarten, er aan te laten wennen. Soms doe ik dan een ademhalingsoefening om van te voren al rustiger te zijn. Ademhalingsoefeningen zijn altijd goed, in stress situaties, maar dus ook in onbewuste stress situaties. Moet je natuurlijk wel eerst weten dat het zo’n onbewuste situatie is.

Ik merk aan mijn lijf dat langdurig herhalen pas resultaat geeft.
In de auto is de fysieke angst al bijna verdwenen, omdat ik dat vrijwel dagelijks doe.
Maar dat strand blijft een dingetje, omdat ik dat niet zo vaak doe en inmiddels merk ik het steeds minder te willen. Juist door die fysieke reactie die toch irritant blijkt.
Blijkbaar was dat een heftiger onbewust trauma dan mijn pechgeval.
Dus toch maar wat vaker naar het strand om er overheen te komen.

Als je lijf al zo heftig reageert op dingen die je zelf wel spannend hebt gevonden, maar niet echt traumatisch, kun je nagaan wat echt heftige gebeurtenissen met een mens kunnen doen.
Door je daar meer bewust van te zijn is het misschien makkelijker om begrip op te brengen voor mensen met traumatische ervaringen.
Want begrip voor onverwerkte situaties, dat is bij de medemens niet altijd aanwezig.